Haaksgronden

De Haaksgronden is een verzamelnaam voor het zeegebied ten zuidwesten van Texel, tussen Den Helder en Texel in. Bij laag water en helder weer is het herkenbaar als een groep kleine eilandjes in de Noordzee, boven en onder de ingang van het Marsdiep. Het gebied bestaat uit geulen en zandplaten, zoals Noorderhaaks, ook wel de Razende Bol genoemd, en Zuiderhaaks.

In de zestiende eeuw bestond Zuiderhaaks nog uit drie verschillende zandplaten, maar het gebied is altijd aan verandering onderhevig. Door wind, getijden en stromingen in de Waddenzee en Noordzee verplaatsen de zandbanken zich en veranderen van vorm en afmeting. Ze komen opzetten, splitsen zich of voegen juist samen. Sommige verdwijnen zomaar door zware storm of de invloed van getijden en stromingen. Voor schippers is het dan ook moeilijk in te schatten hoe het gebied precies in elkaar steekt. In de negentiende eeuw waren de Haaksgronden zelfs berucht. Er liepen letterlijk honderden schepen vast en moesten redders vaak uitvaren.

Verraderlijk gebied

Behalve de zandplaten is ook de diepte in het gebied veranderlijk en verraderlijk. Het is er erg ondiep en op sommige plekken nog net wat ondieper. Dat heeft al voor veel problemen gezorgd. Door de stroming komen daarbij ook nog altijd wrakdelen los van oude schepen. Soms brengt de stroming zelfs hele schepen weer boven het zand. Ze vormen obstakels voor de (recreatieve) scheepvaart. Vissers lopen het risico dat hun netten erin blijven hangen. Met alle gevolgen van dien.

Hoewel er in de loop der tijd een hoop in de scheepvaart veranderd is, lopen er nog altijd schepen vast en er verdwijnen ook nog altijd schepen naar de bodem van de zee. Alle technologie ten spijt, de Haaksgronden blijven gevaarlijk.

Ben je benieuwd hoe die redders te werk gingen? Breng dan eens een bezoek aan het prachtige Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers op Willemsoord.