Ode aan het Landschap: de polder het Koegras

Den Helder is het culturele hart van de regio. In deze rubriek zal er een ‘Ode aan het Landschap’ gebracht worden in navolging van het themajaar voor 2021. Aangewezen als één van de toplocaties van Noord-Holland is Kunst- en Natuurproject De Nollen door Rudi van de Wint naast station Den Helder Zuid. Citymarketing Den Helder belicht in deze rubriek bijzondere landschappen die Den Helder rijk is. Dit keer het Koegras, een polderlandschap die de gemeentes Schagen en Den Helder beslaat met Julianadorp in de kern.

De kop van Noord-Holland heeft een woelige geschiedenis. De kustlijn bij Callantsoog en Huisduinen is door het zeewater en de wind eeuwenlang gevormd, van eiland naar vasteland en omgekeerd. Tot begin 1600 de Oldebarneveldsdijk werd aangelegd (nu de Zanddijk genoemd) en daarmee de Noordkop voorgoed aan het vasteland verbond. Maar de polder het Koegras ontstond pas twee eeuwen later, toen het Noord-Hollandsch Kanaal werd gegraven. Voor het aanleggen van dit kanaal was een dijk nodig die het zilte zeewater van de Waddenzee en de Zuiderzee tegenhield en afdamde. Tijdens het uitgraven van het kanaal werd de bagger die vrijkwam gebruikt om een weg naast het kanaal aan te leggen, nu de N9. Het kanaal is vandaag de dag nog van groot belang voor de waterhuishouding in het gebied. De dijk, de Koegraszeedijk genoemd, is nog steeds langs het kanaal te zien. De inpoldering van het Koegras betekende eerst niet zoveel voor de veehouderij. De grond was arm en het land bestond voornamelijk uit stuifduinen. Er werd helmgras geplant en schapen gehouden. Door gebruik van kunstmest raakte de bodem doorvoed en werden er graangewassen verbouwd.

De naam Koegras is nog veelvuldig terug te vinden in dit gebied. Zo heet de woonwijk bij de Doggersvaart tot aan Noorderhaven het Koegras, maar ook een camping in Julianadorp, een huisartsenpraktijk en bestaat er nog een festival genaamd Koegraspop.

http://campingkoegras.nl/

https://julianadorp-parelvandekop.com/het-koegras/koegras.htm
https://www.denhelder.online/zien-doen-beleven

Foto: Bollenvelden in bloei door Cris Toala Olivares. Duidelijk te zien is de rechte Zanddijk langs de duinen.