Performing Urban Memory
Kunstenaars Femke Kempkes en Machteld Aardse realiseren kunstwerken in de openbare ruimte waarbij de geschiedenis of de hedendaagse verhalen van een plek met behulp van lichtprojecties in beeld wordt gebracht.

Het zichtbaar en voelbaar maken van een stuk geschiedenis van een plek in de openbare ruimte wordt ook wel genoemd ‘Performing Urban Memory’[1]. Het kunstwerk is altijd locatie gericht (site-specific) en wordt in inhoud en vorm door de locatie bepaald. Hierdoor wordt de projectie eigen en uniek. Kempkes en Aardse onderzoeken in archieven, in interactie met bewoners, documenteren en verzamelen om uiteindelijk tot hun beeld te komen. Het menselijke en persoonlijke aspect willen ze terugbrengen in de publieke ruimte.

Licht en projecties in het verleden

Femke Kempkes en Machteld Aardse hebben al veel gevel-lichtprojecties samen ontwikkeld

Als onderdeel van het Amsterdam Light Festival realiseerden ze in samenwerking met het Joods Cultureel Kwartier, ‘Vaarwel / Last Words’ (2013/14) op de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam. Tevens ontwikkelden voor het festival Kempkes en Aardse ‘Home Sweet Home’ (2013/14), wat meer het karakter had van een community-project.

Sinds 2017 werken Kempke en Aardse in Den Helder en ontwikkelden ze de lichtprojectie ‘Halen en Brengen’ (edities 2017/ 2018/ 2019) waarbij is samenwerkt met de lokale visserij, de oude marine werf, inwoners en vluchtelingen. Steeds staat het thema ‘vertrekken en terugkomen’ centraal.

Een langer lopend project is Lichtpost, waarin samengewerkt wordt met kinderen en maatschappelijke onderwerpen worden uitgelicht. De Lichtprojectie is een platform waarin de kinderen persoonlijke handgeschreven briefjes hun verhalen en gedachtes in de publieke ruimte kunnen delen. Zo ontstond in Alphen a/d Rijn het project over ‘Eenzaamheid’ (2017) over het gevoel van eenzaamheid. Samen met het IMC weekendschoool en NS werd ‘Lichtpost tegen eenzaamheid‘ (2022) verder uitgewerkt en geprojecteerd op en in 9 NS stations in Nederland.

https://www.lichtposttegeneenzaamheid.nl

In het kader van 75 jaar vrijheid maakten Kempkes en Aardse ‘Over Vrijheid’ voor de stadsschouwburg Nijmegen, waarbij ze teksten en tekening verzamelden over de persoonlijke betekenis van vrijheid. In Amsterdam Zuid Oost fungeerde een 30 meter hoge projectie op een gebouw tegenover het ziekenhuis als platform voor Lichtpost over Corona. Dit project werd later opgenomen in de tentoonstelling ‘Corona en de Stad’ van het Museum Amsterdam.

Femke Kempkes (1971, NL) studeerde beeldhouwen aan de Amsterdam School of the Arts. Het fysieke komt uit in haar ruimtelijke werk en lichtprojecties, waar ze altijd de interactie nastreeft. Kempkes werkt dikwijls met de bewoners/ gebruikers van een plek, waaruit grootse community projecten ontstaan. Naast haar eigen werk, werkt ze in opdracht en geeft ze les in ruimtelijk ontwerp en kunstgeschiedenis.

Machteld Aardse (1972, NL) is een multidisciplinaire kunstenaar wonend in Amsterdam. Na haar studie Kunstgeschiedenis studeerde ze aan de Gerrit Rietveld Academie en behaalde haar Master’s aan de Dutch Art Institute. In haar werk zet ze processen in gang waarin het menselijke aspect en de fysieke interactie wezenlijk zijn. Aardse tekent, werkt met papier of filmmateriaal, krast, schildert en werkt overwegend in de publieke ruimte, zoals bouwplaatsen, scheepswerven, theaters en rechtbanken.

www.//machteldaardse.nl/light.html

[1] Zie voor een definitie David Duindam, Signs of the Shoah, The Hollandsche Schouwburg as a Site of Memory (Proefschrift UvA 2016).

Foto: Machteld Aardse (links) en Femke Kempkes (rechts) / Fotocredits: Coco Olakunle

Een voorbeeld van een typerend beeld van de lichtprojectie op Theater de Kampanje van Machteld Aardse en Femke Kempkes.

Fotocredits: Andrea Röell